BPD Bouwfonds Gebiedsontwikkeling en gemeente Purmerend staan feitelijk klaar om te beginnen aan de bouw van duizenden woningen aan de Oostflank van Purmerend. Maar er hangt een donkere wolk boven het terrein van de golfbaan, zegt wethouder Pascal Verkroost. Het ontbreekt aan helderheid over het stikstofbeleid en dat maakt de haalbaarheid van woningbouwversnelling nog onzeker.
Wonen op de voormalige golfbaan aan de Oostflank van Purmerend wordt anders dan in de eerder in zijn gemeente gebouwde wijken, verwacht wethouder Pascal Verkroost (CDA). “De grondgebonden woning met altijd plek voor de auto voor de deur maakt plaats voor een ander, duurzamer en veel groener woonmilieu. Woningen hebben voortuinen; straten zijn autoluw. En de inrichting van de openbare ruimte nodigt de bewoners uit tot ontmoeting en biedt kinderen de ruimte om buiten te spelen.”
In die nieuwe wijk vinden auto’s straks een plek op parkeerpleintjes in de directe omgeving. “We tornen niet aan onze parkeernormen, maar parkeren groeperen we op pleintjes in de nabijheid van de woningen.” Wel hoopt Verkroost de bewoners van die nieuwe wijk te kunnen verleiden het bezit van een auto achterwege te laten. Of op zijn minst het gebruik te minderen. “Wij streven nadrukkelijk naar een aantrekkelijke ontsluiting voor fietsers en goed openbaar vervoer. We bouwen om die reden een vrije busbaan. Vandaag is moeilijk te voorspellen hoe mensen zich over tien jaar of nog verder weg willen verplaatsen. Wij maken dus voldoende ruimte voor auto’s, maar proberen tegelijkertijd andere vormen van mobiliteit aantrekkelijk te maken.”
Een andere kwaliteit van de nog te ontwikkelen wijk betreft het nabijgelegen Purmerbos. Decennia geleden werd het bos aangeplant voor de houtproductie. Het bos is in zijn aard wat eentonig, maar geniet ook veel waardering als plek om te recreëren. Of als natuurwaarde voor bomen, planten en dieren. Jaarlijks trekt het bos, vooral het noordelijke deel, meer dan een miljoen bezoekers. “We willen het bos verder verbeteren en aantrekkelijker maken voor bezoekers. Maar het blijft een bos, het wordt geen stadspark”, zo benadrukt Verkroost.
De ontwikkeling van de Oostflank is de laatste grote ontwikkellocatie van Purmerend. Het ontwikkelprogramma voor de golfbaan voorziet in de bouw van 4.500 woningen; in de eerste fase tot 2033 is start bouw voorzien van 2.500 woningen. En in het meer zuidelijk gelegen Purmerend Zuid Zuid is nog eens sprake zijn van 1.000 tot 1.300 woningen. Daarmee kan Purmerend de sprong maken naar een 100.000+- gemeente; bouw van een nieuwe stadsrand is tegelijkertijd ook de laatste kans op een fikse groeispurt. De stad wordt omringd door beschermde velden en historische polders. Wil Purmerend dan nog verder groeien dan moet dat gebeuren door binnenstedelijke verdichting. Dat gebeurt nu ook al: de afgelopen jaren is aan de rand van de binnenstad al sprake van nieuwbouw en verdichting en voor het Waterlandkwartier bij het treinstation is sprake van relatief hoge stedelijkheid.
“Nog maar een paar jaar geleden werd er door onze bevolking kritisch gereageerd op bijvoorbeeld hoogbouw”
Voor bijbouwen en groei van het aantal inwoners bestaat de laatste jaren veel meer draagvlak binnen de gemeenschap, constateert Verkroost. “Nog maar een paar jaar geleden werd er door onze bevolking kritisch gereageerd op bijvoorbeeld hoogbouw.” Ook Verkroost en zijn CDA waren in die tijd niet te porren voor bijvoorbeeld verdichting op de zogeheten Post-locatie in de binnenstad. “In de binnenstad past dat nog steeds niet, maar de stemming is echt veranderd. Ontzettend veel mensen ondervinden vandaag de dag de gevolgen van de woningnood. De doorstroming stagneert door gebrek aan passende woningen voor ouderen, jongeren wonen noodgedwongen nog bij hun ouders thuis. Bijna iedereen kent dergelijke verhalen. Ook wij zullen ons, net als de gemeenten elders in de Metropoolregio, tot het uiterste moeten inspannen het woningaanbod te verruimen.”
Sterke ontwikkelaar
Verkroost is optimistisch over de ontwikkelkansen op de Oostflank. “Wij weten ons verzekerd van een sterke ontwikkelaar. BPD Bouwfonds Ontwikkeling heeft de hele golfbaan aangekocht en wil graag samen met ons bouwen aan een aantrekkelijke, klimaatbestendige woonomgeving. Daarbij geldt, het is ook de nadrukkelijke wens van onze gemeenteraad, dat een betaalbaar woningaanbod moet worden toegevoegd. Dertig procent van de nieuwbouw is bestemd voor de sociale sector. Onze drie corporaties, Rochdale, Wooncompagnie en Intermaris, hebben gezamenlijk toegezegd die woningen te willen aankopen. Zij hebben daarvoor voldoende investeringsruimte. Veertig procent van de productie valt in het middensegment: dat betreft zowel betaalbare koop- als huurwoningen. BPD bouwt ook graag huurwoningen in het middensegment voor het eigen woningfonds. En de rest is voor de vrije sector.”
Die mix vertaalt zich wel in een wat andere woningtypologie. De golfbaan wordt straks gekenmerkt door deels gestapelde bouw en deels grondgebonden woningen. BPD hoopt al in 2027 te beginnen aan de bouw van de eerste appartementen. De gemeente is inmiddels vergevorderd met alle ruimtelijke voorbereidingen. Eerdaags volgt de vaststelling van het (ontwerp) omgevingsprogramma. Het Omgevingsplan volgt in 2026. Verkroost verwacht geen ontwrichtende bezwaarprocedures. “Er zullen altijd bezwaren opkomen, maar wij hebben de afgelopen jaren intensief met bewoners en andere belanghebbenden gesproken over onze bouwplannen. En heel goed geluisterd naar de bezwaren die op een aantal punten leven. Zo hebben we de ontsluiting aangepast om schade aan ons Purmerbos te verkleinen. Er zal een in aantal bomen moeten wijken door de aanleg van de busbaan, maar de impact blijft beperkt.”
Wel ziet Verkroost nog een aantal uitdagingen. Er zijn kostbare investeringen nodig in aanpassing van de N244 en het doortrekken van de IJsselmeerlaan voor hoogwaardig openbaar vervoer. “Daarvoor is hulp nodig van de Rijksoverheid. Wij vragen van het Rijk een bijdrage van in totaal 25 miljoen euro; zelf leggen we vanuit de ontwikkeling van de golfbaan de helft van dat bedrag op tafel.” Hij heeft vertrouwen in een goede afloop. Demissionair minister Mona Keijzer van Volkshuisvesting (ooit zelf politiek actief in Purmerend) heeft het terrein van de golfbaan afgelopen zomer aangewezen als versnellingslocatie. Ook moet nog blijken of de netbeheerder tijdig nutsvoorzieningen kan leveren, maar vooralsnog lijkt dat het geval. De allergrootste onzekerheid heeft volgens hem betrekking op het stikstofbeleid van het Rijk. Of beter gezegd het ontbreken van helder beleid. “De bouw van woningen en de aanleg van de infrastructuur zorgen voor stikstofuitstoot. Vervolgens wordt het gebied in gebruik genomen, ook dat heeft gevolgen voor de natuur. Dat zijn we ons bewust, maar we hebben op dit moment geen goed toetsingskader. De komende maanden kijken we samen met de provincie Noord-Holland wat de mogelijkheden zijn ten aanzien van stikstof. Ik verwacht de komende tijd meer jurisprudentie; die uitspraken kunnen ons een reële route bieden richting startbouw in 2027.”