Amsterdamse woningcorporaties verkopen geen sociale huurwoningen meer. En aan het liberaliseren van sociale woningen naar de vrije sector komt een einde, middenhuur uitgezonderd, zo schrijft de PvdA in het conceptverkiezingsprogramma voor de gemeenteraadsverkiezingen.
PvdA-lijsttrekker Sofyan Mbarki, in het huidige college wethouder economische zaken, arbeidsmarkt, jongerenwerk en sport, koestert de voorraad aan (schaarse) sociale huurwoningen. Tegelijkertijd wil hij met de Amsterdamse corporaties afspraken maken over flinke groei van het aantal sociale en middeldure huurwoningen.
Het thema wonen krijgt veruit de meeste aandacht in het PvdA-verkiezingsprogramma De Amsterdamse belofte. “Eén van de grootste uitdagingen van deze tijd is het vinden van een betaalbaar huis. Dat geldt voor woningzoekenden en voor vele Amsterdammers die hun leven weer op de rit proberen te krijgen. We gaan daarom de voorraad bestaande woningen beter beschermen. Bouwen doen we waar we kunnen en de voorzieningen groeien mee”, aldus de programmacommissie onder voorzitterschap van Brahim Abid, stadsdeelvoorzitter Amsterdam Noord. De PvdA geeft zich nadrukkelijk rekenschap van de kritiek van Rekenkamer Amsterdam eerder dit jaar dat in de hoofdstad sprake is van bouwwoede, maar dat de voorzieningen in die nieuwe wijken onvoldoende zijn. ‘Een huis is belangrijk, een fijne buurt met goede voorzieningen evenzeer. Wij zorgen dat Amsterdam een complete stad is en blijft. In alle buurten zorgen we voor een goede verhouding tussen wonen, werken en voorzieningen’, zo valt te lezen.
Bouwproductie
‘Wonen, wonen, wonen gaat boven bouwen, bouwen, bouwen’, aldus de sociaaldemocraten. Woningcorporaties spelen de hoofdrol, al mogen zij straks geen huurwoningen meer verkopen. Alleen overheveling naar het middensegment is toegestaan, mits dat de samenstelling van een buurt ten goede komst. De PvdA toont wel begrip voor de moeilijke financiële positie van corporaties. Ze doet daarom een beroep op de Europese Unie fondsen te openen voor duurzaam bouwen. Van het Rijk verwacht de PvdA een einde aan de vennootschapsbelasting (ATAD-heffing), een landelijk huisvestingsfonds en verruiming van de leencapaciteit. De gemeente zelf zal zich inspannen om procedures rondom bouwen te versnellen. Met voldoende ambtenaren. Ook is sprake van actief grondbeleid. De PvdA ziet dat in transformatiegebieden de bouw van nieuwe woningen te langzaam gaat. De gemeente moet juist in dergelijke gebieden vaker grond en vastgoed kopen.
Zie ook: Dossier Gemeenteraadsverkiezingen 2026
De bouwambities krijgen geen vertaling in harde productiecijfers. Verdichting is één van de routes naar een grotere sociale woningvoorraad; er wordt gekozen voor ‘optoppen’ van en aanbouwen aan bestaande woningcomplexen. Uitbreiding kan worden gecombineerd met groot onderhoud en verduurzaming, zodat ook bestaande huurders de vruchten plukken van de uitbreiding. Voor nieuwbouwwijken handhaaft de PvdA de standaard 40-40-20, wel moet er meer aandacht komen voor de samenstelling van de woningvoorraad in omliggende wijken. Is daar weinig betaalbare huur, dat wordt alleen sociale huur bijgebouwd. Als in de omgeving meer dan de helft van de woningen in het sociale segment valt, dan is er ruimte voor meer woningen in het middenhuur en vrije segment. Voor het middenhuursegment doet de PvdA met name een beroep op woningcorporaties. Ze rekent erop dat Europa woningcorporaties daarvoor de ruimte biedt. Ook verlangen de sociaaldemocraten minder piepkleine studio’s en meer ruimere woningen: minimaal woningen van 50 tot 60 vierkante meter met twee slaapkamers. En meer ruime woningen voor gezinnen. Prioriteit krijgt de bouw van ouderenwoningen om de doorstroming te stimuleren. De gemeente reserveert speciaal bouwgrond voor ouderenwoningen. Maar net zo belangrijk voor de doorstroming is, zo meent de PvdA, de afschaffing door het Rijk van de kostendelersnorm. Deze norm ontmoedigt partners om te gaan samenwonen.
“Zo zorgen we ervoor dat starters en mensen met een middeninkomen niet alleen een kans krijgen, maar ook een kans houden in onze stad’’
Amsterdam heeft dringend behoefte aan een nieuw woningsegment, constateert de PvdA. Eeuwigdurende sociale koopwoningen. Tot een prijs van 300.000 euro. Een gemeentelijk fonds zal de toewijzing verzorgen en koopt de woning terug voor de oorspronkelijke prijs plus inflatie zodra de bewoner verhuist. Eventuele overwaarde in de toekomst blijft in publieke handen. “Zo zorgen we ervoor dat starters en mensen met een middeninkomen niet alleen een kans krijgen, maar ook een kans houden in onze stad’’, aldus de programmacommissie.
Gaat het om de bestaande woningvoorraad, dan kiest de PvdA voor een nieuw kwaliteitsoffensief. In 2030 mag niemand meer in een schimmelwoning wonen. Het bestaande isolatieoffensief ondergaat een uitbreiding om zo snel mogelijk huizen met slechte energie-labels in wijken met lage inkomens aan te pakken. Ook wil de PvdA door invoering van een verhuurdersvergunning meer zicht krijgen op verhuurders. Alle huurders in de stad moeten zorgen voor een goed energielabel, overbewoning tegengaan en een fatsoenlijke huur vragen.
Verbod vakantieverhuur
Verder wordt de bouw van flexwoningen aangejaagd, krijgen daklozen meer bescherming, is er geen geduld met leegstaande panden, krijgt vrije huizenruil een stimulans, wordt hospitaverhuur makkelijker gemaakt, komt er een speciaal label voor huizen die geschikt zijn voor ouderen en mensen met een beperking en kunnen koop- en huurwoningen eerder gesplitst, als dat nodig is voor mantelzorg. Ook volgt onderzoek of de huidige zelfbewoningsplicht kan worden uitgebreid naar alle huur- en koopwoningen. Tegelijkertijd wil de partij een totaal verbod op vakantieverhuur, zodat buurten leefbaar blijven en de sociale cohesie niet wordt verziekt door de platformeconomie. Huizenruil, het gelijk oversteken van twee huishoudens, wordt prima gevonden, ook in de sociale huur.
Bij het schrijven van het verkiezingsprogramma, zo verklaart de elfkoppige programmacommissie, is rekening gehouden met de aanstaande fusie met GroenLinks en de vorming van een gezamenlijke fractie na de gemeenteraadsverkiezingen maart volgend jaar.