Verkiezingen in zicht. Wat willen de partijen rond wonen?
GroenLinks: 'Overheid bepaalt maximale huur in de vrije sector’
Wat willen de politieke partijen rond wonen en ruimtelijke ordening? In de aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen lichten we er in een serie afleveringen per partij een of enkele opvallende punten uit, met de woordvoerder van dienst. In de derde aflevering: Paul Smeulders, Kamerlid voor GroenLinks over de noodzaak van regulering van de nu nog vrije huren. Frank van Blokland reageert namens de IVBN. Hij vreest voor een einde aan de vrije huursector.
De wooncrisis vraagt om een radicale omslag, meent kandidaat-Kamerlid Paul Smeulders (nr. 8). “Decennia van marktdenken heeft de ongelijkheid in ons land enorm vergroot. Mensen met lage inkomens wachten heel lang op een sociale huurwoning. En huurwoningen in de vrije sector zijn onbetaalbaar, maar voor ons is betaalbaar wonen een grondrecht. Ongeacht het inkomen. De Nederlandse traditie van volkshuisvesting als publieke taak moet weer in ere herstelt.”
GroenLinks staat een aantal maatregelen voor. “Wij verlangen de bouw van één miljoen huur- en koopwoningen voor 2030. Die nieuwbouwproductie moet voor minstens veertig procent bestaan uit corporatiewoningen. Om corporaties in staat te stellen die extra investering te doen, schaffen we de Verhuurdersheffing af. Tegelijkertijd vergroten we de doelgroep. Verruim de inkomensgrenzen: van 39.000 euro voor een eenpersoonshuishouden tot 52.000 euro voor drie-of meerpersoonshuishoudens. Onderwijzers, politieagenten, verpleegkundigen en al die andere beroepen moeten een beroep kunnen doen op de sociale huursector.”
Aanpak vrije sector
“Misschien nog belangrijker is de aanpak van de vrije huursector”, zo zegt Smeulders. “Laat de overheid voor negentig procent van de woningen de maximale huur bepalen. Mensen die geen toegang hebben tot de sociale sector maar ook geen huis kunnen kopen, zijn nu overgeleverd aan beleggers en speculanten. Niet zelden zijn ze meer dan de helft van hun inkomen kwijt aan de huur; simpelweg omdat er geen andere keuze is. Dat is van de gekke. Aanpassing kan tamelijk eenvoudig door het bestaande woningwaarderingsstelsel van kracht te laten zijn voor woningen met een waarde tot 250 punten.” Met een groot financieel effect, voorziet GroenLinks. “Dan gaan die huurders honderden euro’s per maand minder betalen.”
Smeulders vreest vervolgens niet voor grootschalige uitverkoop van woningportefeuilles. “Voor beleggers die voor langere tijd actief willen zijn op de Nederlandse woningmarkt biedt een huur tot 1.250 euro voldoende perspectief. Bovendien moeten corporaties weer de kans krijgen dat segment te bedienen. Daarvoor zouden we graag op korte termijn al de Woningwet veranderen. En die opkopers die voor de snelle winst gaan, die staat het vrij hun bezit te verkopen. Een ruimer aanbod is goed voor starters op de woningmarkt.”
REACTIE VAN: FRANK VAN BLOKLAND
'Regulering zorgt voor nog meer schaarste op de huurmarkt
“Institutionele beleggers zijn in veel gemeenten belangrijke nieuwbouwpartners, maar linkse partijen voelen de behoefte elkaar af te troeven met populistische maatregelen. Wij willen de schaarste op de huurmarkt aanpakken door meer volume te creëren; linkse partijen zoals GroenLinks willen het weinige wat er is reguleren. Dat is een buitengewoon onverstandige strategie. Door de markt niet te stimuleren meer te bouwen wordt het tekort op de woningmarkt alleen maar groter”, aldus Van Blokland.
Hij vreest bij regulering voor het einde van de vrije huursector. “De Tweede Kamer heeft onlangs ingestemd met een voorstel onderzoek te doen naar mogelijke vormen van huurprijsregulering in de vrije sector, waaronder beperking van de aanvangshuren. Een dergelijke beperking zou een klap zijn in het gezicht van belangrijke investerende partijen. Herziening van de huur na bewonerswissel is essentieel om de vrije sector in stand te houden en kapitaal beschikbaar te houden en te krijgen.”
Bij het achterwege laten van regulering van aanvangshuren, aldus Van Blokland, ontstaat juist ruimte huurverhogingen wettelijk te beperken. “Wij hebben eerder het weldoordachte voorstel gedaan om voor alle verhuurders in de vrije sector de jaarlijkse huurverhoging te beperken tot 1,5% boven inflatie. Daarmee kan een belangrijke stap worden gezet excessen te voorkomen en huurders meer comfort te bieden. Tegelijkertijd blijft dan maatschappelijk kapitaal van pensioenfondsen en verzekeraars beschikbaar om te investeren in meer nieuwe woningen en verbetering en verduurzaming van de bestaande voorraad.”
Frank van Blokland is directeur van de Vereniging van Institutionele Beleggers in Vastgoed, Nederland (IVBN).
