Commissie Wijntjes wil meer aandacht voor kasstromen
De commissie Wijntjes bepleit in haar onderzoek naar het functioneren van het vereveningsfonds meer te sturen op kasstromen in plaats van op plansaldi. Om het fonds beter beheersbaar te maken moeten plannen worden opgeknipt in kleinere stukken zodat ze een veel kortere looptijd krijgen. Een algemene oproep is pas geld te gaan uitgeven als het redelijk zeker is dat de ontvangsten ook echt zullen volgen. In totaal komt de commissie met veertig gedetailleerde aanbevelingen.
Het College onderschrijft de conclusies van het rapport, maar wethouder Van Poelgeest wil enkele maanden uittrekken voor een standpuntbepaling ten opzichte van de vele aanbevelingen. Deze zijn namelijk veelomvattend en kunnen volgens de wethouder grote gevolgen hebben voor de betrokken organisaties.” Op basis van die reactie zal de gemeenteraad naar verwachting voorjaar 2011 besluiten nemen over het rapport.
Fonds moet blijven
De commissie Wijntjes heeft op 13 december haar rapport ‘Onderzoek naar het functioneren van het vereveningsfonds Amsterdam’ aan het college aangeboden. Aanleiding voor het rapport was ondermeer het grote tekort dat in de verevening dreigde door de instortende kantorenmarkt en de economische crisis. Het college heeft deze externe commissie gevraagd met voorstellen te komen voor een eventuele systeemaanpassing van het Vereveningsfonds; een normstelsel dat het Vereveningsfonds robuuster en minder conjunctuurgevoelig maakt; en een verbetering/versterking van de risicobeheersing.
Het Vereveningsfonds hoeft niet weg. De commissie vindt dat zo’n als fonds als middel om gebiedsontwikkeling mogelijk te maken voor een stad als Amsterdam een goede zaak. Zo’n fonds stelt de gemeente in staat om op doeltreffende en betrouwbare wijze met marktpartijen langjarige projecten te ontwikkelen. De gebiedsontwikkeling kan volgens Wijntjes ook in de toekomst in belangrijke mate budgettair worden gedekt door overschotten en tekorten tussen plannen onderling te verrekenen.
Follow the money
Maar het moet wel anders. Daarvoor geeft de commissie maar liefst veertig gedetailleerde aanbevelingen. Er moet veel meer op kasstromen worden gestuurd; de rolverdeling tussen fondsbeheerder (de directeur van het ontwikkelingsbedrijf) en planeigenaren (zowel van de stadsdelen als van projectbureaus, zoals bijvoorbeeld IJburg en Noordwaarts) moet helderder en projecten moeten in kleinere eenheden worden ontwikkeld en vervolgens afgerekend.
In een verder verleden zijn ook enkele malen winsten genomen uit het Vereveningsfonds ten gunste van de Algemene Dienst. De commissie adviseert dit niet meer te doen. Ook vindt zij het raadzaam om toekomstige winsten binnen een project zelf vast te zetten zodat deze winst niet meer kan verdwijnen of voor andere plannen of andere doelen gebruikt kan worden.