Inkomensgrens voor alle particuliere huurwoningen onder vrije-sectorgrens
update: 22-09-2011
update: 22-09-2011
Het woonruimteverdelingssysteem in Amsterdam gaat op de schop. Het college heeft begin juli een voorstel naar de raad gestuurd waarin de overheidsbemoeienis flink wordt beperkt. De reikwijdte van de huisvestingsvergunning voor goedkope huurwoningen wordt sterk verkleind. Ook schrapt de wethouder in het aantal urgentiecategorieën en op handhavingscapaciteit. Ten slotte komt er een nieuw verdeelmodel met onder andere ruimte voor loting, spoedzoekers en kwaliteitzoekers. Na de gemeenteraad moet ook de stadsregio daarmee akkoord gaan.
Een groot aantal maatschappelijke organisaties protesteert tegen de voorgenomen bezuinigingen op de huurtoeslag. Het kabinet wil komend jaar 100 miljoen euro korten op de huurtoeslag, oplopend tot 157 miljoen euro in 2015. Het is volgens deze organisaties "de zoveelste aanslag op de koopkracht van huurtoeslagontvangers, een groep die de allerlaagste inkomens heeft."
De Amsterdamse raad stemt naar verwachting in met de herziening van het woonruimteverdelingsysteem. Dat valt op te maken uit de behandeling van de wijzigingsvoorstellen in de raadscommissie. Er was waardering voor de plannen van wethouder Freek Ossel, die 2,7 miljoen euro bezuinigt door te schrappen in regels en handhaving.
De gemeente Amsterdam komt met maatregelen om de positie van (lage) middeninkomens op de Amsterdamse woningmarkt te verbeteren. Zo wordt het makkelijker en goedkoper om woningen samen te voegen en om huurwoningen te bouwen voor deze inkomenscategorie. De gemeente wil met de corporaties ‘een derde segment’ in de huursector creëren voor woningen tot 800 euro huur.
In een ‘nota van wijziging’ heeft minister Donner de concept Huisvestingswet 2012 aangepast, waardoor gemeenten voorrang mogen (blijven) geven aan woningzoekenden uit de eigen plaats. Tot dusver leek de nieuwe wet juist een einde te maken aan deze veel voorkomende praktijk.
Minister Donner staat onder toenemende druk om meer ruimte te scheppen voor middeninkomens in de sociale huursector. Een ruime Kamermeerderheid vindt inmiddels dat er meer sociale huurwoningen beschikbaar moeten komen voor mensen met een inkomen tot 43.000 euro per jaar. Ook de VVD pleit daar inmiddels voor bij monde van politica Betty de Boer.
Huishoudens met een inkomen vanaf 43.000 euro kunnen op 1 juli 2012 een extra huurverhoging van maximaal 5 procent bovenop de inflatiecorrectie krijgen. De ministerraad heeft met dit voorstel van minister Donner ingestemd.
In Amsterdam vallen ruim 75.000 woningen boven de vrije-sectorgrens van 142 punten (663 euro), als de voorgenomen bijtelling van Donner door gaat. Dat blijkt uit een simulatiestudie van de Amsterdamse dienst Wonen, Zorg en Samenleven (WZS). Niet al die woningen worden geliberaliseerd. Corporaties hebben aangekondigd daarover afspraken te willen maken met de gemeente en de Huurdersvereniging Amsterdam.
Woningzoekenden in de Stadsregio Amsterdam moeten vanaf 1 juli jaarlijks 10 euro betalen om ingeschreven te blijven bij WoningNet. Tot nu toe betalen zij alleen eenmalige inschrijvingskosten; die worden nu verlaagd van 60 naar 50 euro.
De kosten van het WoningNet-systeem worden tot nu grotendeels betaald door de corporaties. Met de jaarlijkse verlengingskosten wordt een substantieel deel van de kosten gedekt. In 2010 waren er ruim 470.000 woningzoekenden ingeschreven, waarvan er ruim 89.000 een of meer keer reageerden op een woning.
Op 18 mei bespreekt de Kamercommissie voor BZK minister Donners plan om elke huurwoning 25 extra punten toe te kennen. Huurdersorganisaties slijpen ondertussen de messen, mede met behulp van de leus ‘Huurders Bedonnerd’. Zij vinden ditmaal de corporatiesector niet aan hun zijde.
Op 27 april 2011 is de vernieuwde website van WoningNet voor de stadsregio Amsterdam gelanceerd. Woningzoekenden kunnen nu gerichter zoeken naar een woning die past bij hun situatie en woonwensen. Door inzicht te geven in de persoonlijke slaagkans voor een woning en passend woningaanbod te tonen geeft de site woningzoekenden beter inzicht in een kansen.
Het aantal huizen in de sociale huursector dat in het eerste kwartaal van 2011 in Amsterdam is verhuurd, is gedaald naar een nieuw dieptepunt. Dat blijkt uit cijfers van de Amsterdamse Federatie van Woningcorporaties. Er werden in die periode slechts 1.958 huizen verhuurd. In het eerste kwartaal van 2010 werden nog 2.536 woningen verhuurd, 578 meer dan in 2011.
Een bewoner van Eigen Haard moet zijn sociale huurwoning verlaten omdat hij zijn woning via Marktplaats te huur aanbood voor een veel hogere huur. Dat heeft de rechtbank op 31 maart besloten. Het is de volgens Eigen Haard eerste keer dat de rechter het onrechtmatig aanbieden van een huurwoning strafbaar heeft gesteld.
Zogeheten scheefwoners hoeven nog geen extra huurverhoging te vrezen dit jaar. Minister Donner krijgt de noodzakelijke wetgeving niet op tijd klaar. Bovendien vraagt de invoering van een inkomenstoets meer tijd. Dat staat in de huurbrief die de minister 29 maart aan de Kamer heeft gezonden.
update: 18 april
Het kabinet wil alle gereguleerde woningen 25 extra punten toekennen in het woningwaarderingsstelsel (WWS). Dit betekent volgens berekeningen van de Dienst Wonen, Zorg en Samenleven dat straks ruim 88 duizend huurwoningen boven de liberaliseringsgrens van 142 punten vallen. Dat is 32 procent van de huurwoningvoorraad. Op dit moment heeft 9,3% van de huurwoningen meer dan 142 punten.
De Woonbond heeft op 8 maart een onlinemeldpunt geopend voor woningzoekenden die in problemen raken door de nieuwe regels voor de toewijzing van sociale huurwoningen. De bond wil zo in kaart brengen hoe groot de problemen voor huurders zijn.
Ymere introduceert voor middeninkomens een nieuwe service: het Woonticket Middeninkomens. Daarmee krijgt deze inkomensgroep een voorrangspositie voor woningen met een huurprijs tussen de 675 en 900 euro en en koopprijs tussen de 150.000 en 200.000 euro. De corporatie stelt daarvoor jaarlijks 750 woningen beschikbaar.
Het onrendabele deel van de investering in sociale huurwoningen groeit fors, van € 45.700 per nieuwbouwwoning in 2007, via €60.000 in 2009 naar rond de €80.000 in 2012. RIGO becijferde dit op verzoek van Stadgenoot en het Ministerie van BZK. Minister Donner merkt in de begeleidende brief aan de Kamer op aan de onrendabele top nog altijd lager ligt dan de gemiddelde boekwinst op elke verkochte woning.
Sinds 1 januari zijn sociale huurwoningen maar beperkt toegankelijk voor huishoudens met een inkomen boven 33.614 euro. Veel corporaties hadden de inkomenstoets al jaren geleden afgeschaft. Tal van corporaties zoeken nu naar manieren om toch een deel van hun woningbezit aan iets hogere inkomens te verhuren.
Terwijl particuliere verhuurders de overheidsbemoeienis volgens VVD-raadslid Frank van Dalen “spuugzat” zijn, wijst het Meldpunt Ongewenst Verhuurgedrag op de woekerprijzen die verhuurders ondanks de regels voor piepkleine woninkjes vragen. De voorraad betaalbare huurwoningen staat vooral in stadsdeel Centrum onder druk vanwege het enorme verschil tussen de gereguleerde huurprijs en de woningwaarde. Kan en wil de politiek een betaalbare particuliere huurwoningsector in stand houden tegen de markt in?
De doorstroming in Amsterdam stokt. Het aantal verhuringen van sociale huurwoningen is in 2010 met 9 procent teruggelopen. In 2010 kregen 8809 corporatiewoningen een nieuwe of een eerste huurder. In de regio Amsterdam nam het aantal verhuringen juist toe, vooral dankzij opgeleverde nieuwbouw. In totaal vonden er bijna 14.000 verhuringen plaats in de Stadsregio Amsterdam.
Prestatieafspraken Bouwen aan de Stad II. Volledige tekst van het onderhandelaarsakkoord op 16 december 2011
De Amsterdamse subsidieregeling “van Groot naar Beter“ wordt aangepast. De Dienst Wonen, Zorg en Samenleven voert de regeling niet langer uit. Corporaties gaan voortaan zelf kleine huishoudens die in een grote woning wonen benaderen of ze geïnteresseerd zijn in een kleinere woning. Voor eventuele financiële tegemoetkomingen (verhuiskosten, huurgewenning) heeft de gemeente jaarlijks 250 duizend euro beschikbaar.
Vanaf januari moeten corporaties minimaal 90 procent van de vrijkomende sociale huurwoningen (huur tot 648 euro) toewijzen aan huishoudens met een inkomen onder 33.000 euro om. Ook moeten investeringen in maatschappelijk vastgoed voortaan worden aanbesteed. De Kamer stemde op 28 oktober in met invoering van de ministeriële regeling daarover. Het nieuwe kabinet geeft daarmee uitvoering aan een Europese beschikking over staatssteun uit december 2009.
De Amsterdamse woningcorporaties zijn negatief over het Regeerakkoord. De kloof tussen huur en koop blijft in de Amsterdamse regio namelijk onverminderd groot omdat de koopsector ongemoeid blijft. Daarbij zetten de maatregelen tegen scheefwonen volgens de AFWC weinig zoden aan de dijk. De corporaties in de grote steden worden bovendien gehinderd door de afschaffing van de Vogelaarheffing en draaien in de toekomst op voor een deel van de huurtoeslag. Tenslotte veroordelen ze het kooprecht van sociale huurders.
Woningcorporaties zijn van plan de huren van vrijkomende woningen de komende jaren fors op te trekken. Dit geldt vooral voor Amsterdam. Dit stelt de Woonbond op basis van eigen onderzoek. Een nieuwe huurder moet gemiddeld 14 procent meer betalen dan de oude huurder voor dezelfde woning. Op termijn leidt dit tot een forse stijging van het algehele huurniveau.
Minister Van Middelkoop wil dat woningcorporaties met ingang van 1 januari 2011 negentig procent van de sociale huurwoningen toewijzen aan huishoudens die minder verdienen dan 33 duizend euro per jaar. Dat schrijft hij in een brief aan de Tweede Kamer. De minister negeert hiermee een motie van de Tweede Kamer waarin hij werd opgeroepen om met de Europese Commissie te overleggen over verder uitstel van deze invoeringsdatum. De vorige invoeringsdatum was 1 oktober.
In ieder geval tot december volgen er geen acties eigenaren van leegstaande tweede woningen die tot de sociale voorraad behoren. In een verklaring met deze strekking probeert het Amsterdams bestuur onrust onder tweede woningbezitters weg te nemen.
Omdat de nieuwbouw in Amsterdam krakend tot stilstand komt, vrezen bewoners van slooppanden voor een onaangename toekomst. Het ziet er naar uit dat ze nog lang zullen moeten blijven wonen in hun panden, waaraan de afgelopen jaren nauwelijks onderhoud is gepleegd. Corporaties vinden dure investeringen, zoals aanleg van cv-ketels, in deze verouderde woningen onverantwoord. ‘Schoon, heel en veilig’ is hun uitgangspunt, maar de vraag is of dat voldoende zal zijn om huurders met onderhoudsklachten tevreden te stellen.
Het jachtseizoen op de scheefwoner is weer geopend. CDA, PvdA, GroenLinks en D66 stellen expliciet in hun verkiezingsprogramma’s dat ze scheefwonen willen ontmoedigen. Het gaat dan om het ‘probleem’ dat er in goedkope huurwoningen huurders zitten met een hoger inkomen dan waarvoor die woningen bedoeld zijn. Deze trouwe huurders hoeven er niet uit, maar moeten wel meer betalen, is het idee.
Hoe is het toch met …. mevrouw Peters
Vermindering van de hypotheekrenteaftrek en hogere huren voor gewilde woningen zijn kernpunten uit het rapport Brede Heroverwegingen van de werkgroep Wonen. Hoewel de actuele politieke discussies zich concentreren op de hypotheekrente, willen de meeste partijen ook aanpassingen in het huidige landelijke huurbeleid. De jacht op de scheefwoner is nu echt geopend.
Scheefwonen blijft de gemoederen bezighouden. "Bijna de helft van de woningcorporaties in Nederland stelt geen inkomenseisen bij de toewijzing van huurwoningen", kopt het Financieel Dagblad op 16 april op gezag van het Amsterdamse adviesbureau Van Nimwegen.
Het beperken van de hypotheekrenteaftrek en hogere huren in gewilde gebieden zijn kernpunten uit het rapport Brede Heroverwegingen van de werkgroep Wonen. De renteaftrekbeperkingen kunnen in 2015 3 miljard en 6,5 miljard in 2020 opleveren. Er is ook een voorstel om de overdrachtsbelasting om te zetten in een belasting op bezit. De werkgroep bepleit voor geleidelijke invoering om de huizenmarkt niet te verstoren en bewoners te laten wennen.
The day after: belanghebbenden reageren op de stroom bezuinigingsvoorstellen van de heroverwegingswerkgroepen. Zo ook Aedes en de Woonbond. Zij waarschuwen voor een aantal voorstellen van de ambtelijke werkgroep Wonen: die tasten de koopkracht van huurders met een bescheiden middeninkomen harder aan dan die van van eigenaar-bewoners; bovendien dreigen sommige voorstellen "de sociale huursector uit te kleden".
Het CDA wil de Vogelaarheffing die alle corporaties in Nederland moeten betalen ten gunste van de corporaties in de veertig Vogelaarwijken, afschaffen. Dat staat in het nieuwe verkiezingsprogramma. Daarin wordt ook steun betuigd aan het huidige systeem van hypotheekrenteaftrek. Verder bepleit het CDA regionalisering van het woonbeleid. De consequentie daarvan is dat het woningwaarderingssysteem (WWS) en de huurtoeslag per regio kunnen gaan verschillen. Het CDA wil dat in het nieuwe WWS ook de WOZ-waarde mee gaat tellen.
De Nederlandse woonsector haalde half december opgelucht adem. Van Brussel mag de staat woningcorporaties financieel blijven ondersteunen. Corporaties kunnen doorgaan met het verzorgen van woonruimte voor mensen die het moeilijk hebben op de woningmarkt, met het verbeteren van de leefbaarheid en het bouwen van maatschappelijk vastgoed. Maar middeninkomens krijgen minder kans op een corporatiewoning.