Overslaan en naar de inhoud gaan

Economen komen met plan voor 'grondige renovatie' van de woningmarkt

Image

Het woonbeleid moet zich richten op gelijkere behandeling van huren en kopen. De eigen woning moet daarom worden belast in box 3. Huishoudens mogen een deel van hun pensioenvermogen gebruiken om een huis te kopen. Gemeenten en hun inwoners moeten profiteren van nieuwbouw via een belasting op de waardestijging van de grond (planbatenheffing) en huurregulering moet op termijn worden afgeschaft. Met deze en tal van andere ingrepen kan de vastgelopen woningmarkt op termijn worden vlotgetrokken, aldus economen van ABN Amro, ING en Rabobank en tal van deskundigen in een gezamenlijk rapport.

Het is opmerkelijk dat de drie grote banken gezamenlijk aanbevelingen doen. Daarnaast droegen ook  diverse deskundigen, onder wie Arnoud Boot (Universiteit van Amsterdam), Bas Jacobs (Erasmus Universiteit Rotterdam) en Peter Boelhouwer (TU Delft) bij aan het rapport.

De adviezen rond het eigen woningbezit klinken vertrouwd: woningbezit moet worden belast als vermogen (box 3), de hypotheekrenteaftrek geleidelijk verlaagd en het eigenwoningforfait verhoogd. Deze belastingstijging voor woningeigenaren wordt (gedeeltelijk) gecompenseerd door lagere belasting op arbeid. De banken willen ook het maximale leenbedrag (loan-to-value) voor woningaankoop op termijn verlagen.

Contrair aan het huidige tijdsgewricht zijn de adviezen voor de huursector. Men wil op termijn het puntenstelsel geheel afschaffen: verhuurders moeten zelf kunnen bepalen hoeveel huur ze vragen. Zo wordt het voor beleggers aantrekkelijk om te investeren in woningbouw. De jaarlijkse huurstijging voor zittende huurders wordt beperkt tot de ontwikkeling van de aanvangshuren in de regio. Verder willen de economen weer af van de opkoopbescherming en zelfbewoningsplicht. Daardoor zou de woningnood juist groter worden.
Al deze 'neoliberale' ideeën staan volledig haaks op de richting die minister De Jonge is aangeslagen. Hij heeft juist nog aangekondigd ook de middeldure huren te gaan reguleren. De economen zeggen er bij sommige adviezen overigens wel bij om die "pas in te voeren als de woningschaarste is afgenomen." Dat kan gezien de huidige wooncrisis nog heel lang duren.

Tenslotte willen de bankeconomen de huurtoeslag afschaffen en vervangen door een woontoeslag voor huurders én kopers met een laag inkomen. Dat beschermt woningeigenaren tegen een plotselinge inkomensval en past in de beweging voor een gelijkere behandeling van kopen en huren.