Daar waren ze weer: de beelden van eerstejaarsstudenten op de camping. Het is een terugkerend ritueel aan de start van het collegejaar: studenten die wanhopig naar woonruimte zoeken.
Vorig jaar was door de pandemie afwijkend: internationale studenten bleven massaal weg, terwijl meer Nederlandse studenten zelfstandig gingen wonen dan het jaar ervoor. Dat laatste klinkt merkwaardig gezien alle online onderwijs. Maar er was domweg meer aanbod doordat internationale studenten en expats wegbleven en de toeristische verhuur stilviel.
In 2020 verhuisden 26.000 studenten vanuit het ouderlijk huis naar een universiteitsstad, een jaar eerder waren dat er 22.300, aldus het CBS. Er gingen vooral meer ‘nestverlaters’ naar Amsterdam en Utrecht. Naar Amsterdam zelfs 38 procent meer wo-studenten dan in 2019. Veel van die studenten woonden al in de regio Amsterdam.
Inmiddels zijn de internationale studenten terug. En hoe. In Amsterdam wordt een deel zelfs opgevangen in blokhutten in het Amsterdamse Bos. De IND zag de hernieuwde belangstelling al aankomen; er werden veel meer studievergunningen aangevraagd door studenten van buiten de EU. Eind juli waren dat er ruim 15.000, al zo’n 3.000 meer dan heel 2020. Net als voor pandemie zit de jaarlijkse groei in dit segment weer op 10 procent. De meeste aanvragen komen uit China, India, de Verenigde Staten, Turkije en Indonesië, maar ook Groot-Brittannië hoort na de Brexit in deze categorie (600 aanvragen).
Studentenaantallen blijven stijgen
Al jaren neemt het aantal studenten met enkele procenten per jaar toe. Daar komt de eerste jaren geen einde aan, voorspelt Kences, het kenniscentrum voor studentenhuisvesting. Pas na 2024 voorziet Kences een daling.
Dat de huisvesting van de groeiende studentenschare in een overspannen markt steeds lastiger wordt, laat zich raden. Volgens een raming uit 2019 komt de Metropoolregio Amsterdam ruim 13.000 studentenwoningen tekort, ondanks alle nieuwbouw.
Want gebouwd wordt er: van 2010 tot en met 2019 werden in Amsterdam zo’n 14.000 studenteneenheden (waarvan bijna 5.000 tijdelijk) gebouwd.
Voor de periode 2019-2022 is de ambitie zelfs om 9.000 betaalbare jongeren- en studentenwoningen in de hoofdstad zelf in aanbouw te nemen, en 1.500 in de regio. Dat lijkt inmiddels onhaalbaar: over 2019 en 2020 bleef de teller steken op 1.800 (zie grafiek). Wat opvalt is dat commerciële ontwikkelaars in de afgelopen twee jaar nauwelijks investeerden in projecten met betaalbare studentenhuisvesting.
Een lichtpuntje is dat er hulp komt uit de ‘de regio’. Studentenhuisvester DUWO heeft stevige bouwplannen buiten Amsterdam: in Amstelveen een uitbreiding van Uilenstede met 2.500 woningen (Kronenburg-terrein), 250 in Haarlem (bij koepelgevangenis) en 1.500 in Almere Centrum.
Bronnen: CBS, IND, Gemeente Amsterdam, Kences