Overslaan en naar de inhoud gaan
Top
Regiogemeenten populair bij eerste lichting gezinnen
EMA-medewerker zoekt woning buiten Amsterdam

Eind maart komt de European Medicines Agency (EMA) naar Amsterdam. In de aanloop naar deze verhuizing helpt de gemeente Amsterdam ruim zeshonderd medewerkers met het vinden van een woning en school voor de kinderen. Van de 'early movers' - hoofdzakelijk gezinnen – kiest het merendeel voor een ontspannen woonplek in het groen.

 

EMA naar Amsterdam: zo zit het
EMA naar Amsterdam: zo zit het
Op 20 november 2017 werd Amsterdam uitverkoren als de nieuwe vestigingsplaats van de European Medicines Agency (EMA). Het EU-agentschap dat beslist over de toelating van nieuwe medicijnen voor mensen en dieren op de Europese markt, verlaat Londen vanwege de Brexit. Na een felle competitie won de Nederlandse hoofdstad in een omstreden loting van Milaan. Het Italiaanse kabinet verzet zich nog altijd tegen dat besluit.
Omdat het nieuwe EMA-kantoor op de Zuidas nog niet af is als het Verenigd Koninkrijk op 30 maart 2019 de EU verlaat, werkt de instelling eerst tijdelijk vanuit het Spark-gebouw naast station Sloterdijk. De nieuwbouw is in mei van start gegaan en gaat 255 miljoen euro kosten (inclusief 20 jaar onderhoud).
Amsterdam is al sinds 2017 bij de mogelijke komst van EMA betrokken. De gemeente schreef mee aan het bidbook en maakte plannen voor de persoonlijke begeleiding van de EMA-medewerkers. Inmiddels bestaat het gemeentelijk projectteam uit zo’n acht full- en parttime medewerkers, die deels vanuit Londen opereren. Daarnaast zijn nog eens acht relocators van Expat Help betrokken bij de begeleiding van het EMA-personeel. Amsterdam kreeg van het Rijk een bijdrage van 2,5 miljoen euro voor het herhuisvestingsprogramma.

Het was een emotioneel moment toen Ivana (43) vorig jaar november hoorde dat de European Medicines Agency (EMA) naar Amsterdam zou verhuizen. "Persoonlijk was ik blij met de keuze voor Nederland, maar het betekende wel dat we als gezin belangrijke besluiten moesten nemen." Als Healthcare Professionals Relations Coordinator werkte ze met plezier bij EMA en besloot ze dan ook met haar werkgever mee te verhuizen. "Je kon in december al op oriëntatiebezoek naar Amsterdam, maar ik besloot de details over de verhuizing nog even af te wachten. Uiteindelijk ben ik in maart in Nederland rond gaan kijken. Twee maanden later bekeek ik de eerste huizen en ik ben in de eerste dagen van juli met mijn moeder en zoon uiteindelijk verhuisd. Dat is nog voor het begin van het nieuwe schooljaar."

Aanvankelijk wilde Ivana in een appartement dicht bij haar werk gaan wonen. Maar nadat ze collega's had gesproken en informatie had ingewonnen over lokale huizenprijzen, scholen en het wonen buiten Amsterdam, koos ze voor een gerenoveerde oudbouwwoning met tuin in een rustige straat van Haarlem, dicht bij de internationale school van haar zoon. "Amsterdam is erg levendig, maar na acht jaar in een moderne flat aan de Theems wilde ik graag iets rustiger wonen. Bovendien is Haarlem een erg leuke stad met veel voorzieningen en liggen Amsterdam, Schiphol en het strand om de hoek. We zijn dan ook erg blij met onze nieuwe plek."

Europese scholen in trek

Ivana is niet de enige EMA-medewerker die voor een ontspannen woonbuurt buiten Amsterdam heeft gekozen. Van de ongeveer 650 mensen die de komende maanden met EMA meeverhuizen (ruim twee derde van het personeel), blijken de eerste vijftig tot zestig huishoudens hoofdzakelijk voor een woning in het groen te kiezen. Deze 'early movers' zijn veelal gezinnen met kinderen, die in een rustige buurt en dicht bij een internationale school willen wonen, legt 'relocator' Edward van den Bergh uit. De omgeving van Den Haag en Bergen/Alkmaar blijkt extra populair vanwege de aanwezigheid van twee Europese scholen die zich richten op medewerkers van EU-instellingen. "De komende maanden zullen ook veel singles en stellen zonder kinderen naar Nederland komen. Wellicht kiezen zij voor een meer stedelijke omgeving, waarbij we ze naast Amsterdam ook de voordelen van plaatsen als Almere of Utrecht willen laten zien."

Persoonlijke begeleiding

Van den Bergh werkt voor Expat Help, een particulier bedrijf dat door de gemeente Amsterdam via openbare aanbesteding is geselecteerd om de EMA-medewerkers bij hun verhuizing persoonlijk te begeleiden. Concreet verlenen deze relocators negen diensten die ook in het bidbook voor het binnenhalen van EMA gedetailleerd staan  beschreven. Daar horen, naast het meehelpen zoeken naar een woning en eventueel een school voor de kinderen, ook een online cursus Nederlands en eventuele oriëntatiesessies op de arbeidsmarkt voor partners bij. EMA-personeel krijgt ook hulp bij het vinden van geschikte kinderopvang en het verkrijgen van een internetaansluiting. Zelfs bij de import van huisdieren en auto's kunnen de nieuwkomers op de steun van Expat Help rekenen.

Veel goodwill door helpdesk

Gemeentelijk projectmanager Marijke Rombouts legt uit dat de stad normaliter  internationale werknemers die naar Amsterdam verhuizen, niet één op één begeleidt. Maar EMA is een bijzonder geval. "Het gaat om een Europese instelling met een enorme economische meerwaarde voor Nederland." Er was de gemeente dan ook veel aan gelegen om vanaf het allereerste begin de organisatie goed te begeleiden. "Binnen enkele dagen nadat was bepaald dat Amsterdam de nieuwe vestigingsplaats werd, hadden we al een helpdesk in Londen ingericht. Vanuit die plek kregen medewerkers ook voorlichting over het wonen in Nederland. Dat heeft ons veel goodwill opgeleverd. Al helpt het natuurlijk ook dat de meeste EMA-medewerkers Amsterdam als favoriete vestigingsplaats zagen. Velen waren opgelucht toen duidelijk werd dat Nederland hun nieuwe bestemming was."
In maart 2019 verlaat het Verenigd Koninkrijk de EU en moet het agentschap vanuit een andere lidstaat zijn werk doen. Dat bijna een derde van het personeel in Londen achterblijft, heeft volgens Rombouts deels te maken met het feit dat EMA veel trainees en tijdelijke werknemers heeft. Die verhuizen niet met het agentschap mee. "Tegelijkertijd heeft de organisatie enkele duizenden open sollicitatiebrieven gehad nadat bekend was geworden dat Amsterdam de nieuwe vestigingslocatie werd. De stad is bij werknemers nu eenmaal populair."

 

Huisvesting van internationals in de MRA

Voor de regionale economie zijn buitenlandse professionals van groot belang. Alleen in al 2015 stroomden er volgens een onderzoek van Decisio zo’n 55.000 ‘expats’ de MRA binnen. Amsterdam probeert sinds vorig jaar in MRA-verband de regionale woningmarkt voor hen toegankelijker te maken.
Anders dan de traditionele expat, krijgen deze nieuwkomers vanuit hun bedrijf weinig begeleiding bij hun zoektocht. Ze hebben in de eerste maanden ook nog geen netwerk opgebouwd en spreken de taal niet. Daardoor zijn ze slecht op de hoogte van de regels en gebruiken op de Nederlandse woningmarkt. “Een gemakkelijke prooi voor malafide verhuurders”, concludeert gemeentelijk projectmanager Noor Hulskamp. “Van een voorkeursbehandeling is geen sprake. Maar we willen voor hen een gelijk speelveld creëren.”
Speerpunt daarbij is het aanbieden van Engelstalige informatie over de regels op de woningmarkt. “Denk aan misverstanden over sleutelgeld of een borg van vijf maanden.” Stichting !WOON heeft onlangs ook een Engelstalig spreekuur geopend in het voorlichtingscentrum voor internationale werknemers op de Zuidas.
Hulskamp en haar medewerkers proberen bij internationale werknemers de MRA neer te zetten als één woonregio met verschillende kwaliteiten. “De kennis van deze groep beperkt zich veelal tot het Amsterdam binnen de Ring.”
Amsterdam probeert ook ontwikkelaars, internationale bedrijven en regiogemeenten met elkaar in contact te brengen, zodat succesvolle woonconcepten als mini-appartementen met gezamenlijke voorzieningen of woningdelen ook buiten de hoofdstad worden ontwikkeld. “Juist in de regio liggen veel kansen. We zijn dan ook erg blij met een ontwikkeling als Hyde Park in Hoofddorp, waar middeldure appartementen in een hoogstedelijke setting worden gebouwd.”

 

 

Jaco Boer