De VVD is niet heel erg te spreken over de voorstellen van het college voor wijziging van het erfpachtstelsel. Er komt geen mogelijkheid voor eigenaren om voortdurende erfpacht om te zetten naar eeuwigdurende erfpacht. Evenmin kunnen huizenbezitters de grond onder hun woning straks kopen. De PvdA daarentegen is veel positiever gestemd.
"Het college heeft de kans gemist om het erfpachtstelsel echt te herzien," zegt VVD-raadslid Daniël van der Ree. "Het belangrijkste onderdeel uit dit voorstel is het plan om de canon alleen nog maar te wijzigen op het moment van verkoop van de woning. Een echte herziening blijft achterwege."
In de ogen van Van der Ree wordt erfpacht een steeds minder efficiënt product. "VVD en CDA hebben bij de behandeling van de Rekening over 2012 nog voorgesteld te onderzoeken of de gemeente niet beter af is als grond te koop wordt aangeboden. Vorig jaar zijn de kosten van het erfpachtsysteem sterk gestegen, terwijl de opbrengsten dalen. Maar links Amsterdam wil dat niet onder ogen zien." Terwijl volgens hem steeds meer middelgrote en grote gemeenten erfpacht helemaal afbouwen. Of facultatief maken. "Zij missen erfpacht niet, maar PvdA, GroenLinks en SP willen het daar niet over hebben."
De VVD hecht eraan dat in de toekomst afkoop van erfpacht mogelijk blijft. Ook zijn de liberalen voorstander van verlengde afkoop onder gunstige voorwaarden. Volgens Van der Ree is het nog niet te laat. Het jongste voorstel heeft de vorm van een consultatie. "Wij zullen die periode met interesse volgen. Ons standpunt blijft: we steunen een verandering alleen als er significante en aantoonbare (ook financiële) voordelen voor de Amsterdamse huizenbezitters aan verbonden zijn."
De PvdA reageert in eerste aanleg positief. "Het college heeft een vernuftig systeem uitgedacht. De stijging van de waarde van de grond komt ten goede aan de gemeenschap. Dat willen we graag, maar erfpachters worden niet tussentijds geconfronteerd met enorme verhogingen", aldus raadslid Michiel Mulder. De PvdA moet zich nog nader beraden, maar Mulder ziet in de jongste voorstellen wel drie punten van zorg. Wat is het effect op de woningmarkt? Krijgen individuele kopers voldoende inzicht in de te betalen canon? Ook zou Mulder graag zien dat er een goed overgangsregime komt. "Het moet voor kopers aantrekkelijk worden de overstap naar het nieuwe stelsel te maken. Anders duurt de aanpassing veel te lang."